درود بر شما کاربران عزیز در امروز با شما هستیم با معرفی گیاه دیفن باخیا پس با ما همراه باشید تا درمورد این گیاه,خطرات سمی بودن باخیا و نحوه تکثیر آن بیشتر بدانید.
نام گیاه: دیفن باخیا
نام فارسی: سم برگ
نام انگلیسی: Dumb Cane
نام علمی: Diffenbachia amoena
خانواده: Araceae شیپوری
منشا: آمریکای مرکزی و جنوبی
نام این گیاه از نام فردی به نام جوزف دیفن باخ سر باغبان گیاهشناسی وین برداشت شده است. دیفن باخیا از گیاهان زینتی همیشه سبز و چند ساله است. دیفن باخیا مقاوم بوده و به دلیل نگهداری ساده، به عنوان گیاه آپارتمانی در خانه دیده می شود. ارتفاع گیاه دیفن باخیا به حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ سانتیمتر می رسد.
دیفن باخیا دارای برگ های بزرگ، بیضی شکل، نوک تیز، سبز رنگ با نقوش زیبای سفید، کرم و زرد در قسمت میانی برگ است که از دو سمت برگ دیده می شود. طول برگ تا ۵۰ و عرض آن تا ۲۵ سانتیمتر هم می رسد. ساقه های این گیاه بدون انشعاب بوده و برگ های انتهایی در حال رشد هستند. برگ های پایینی ریزتر هستند. گل دیفن باخیا با بالا رفتن ظاهر می شود و مانند گل گیاه اسپاتی فیلوم بوده که ارزش زینتی ندارد.
آیا گیاه دیفن باخیا سمی است؟
نام فارسی آن یعنی سم برگ به سمی بودن برگ های دیفن باخیا اشاره دارد. شیره گیاهی سمی دیفن باخیا باعث می شود اعضای بدن تحریک شود و برای کودکان و حیوانات خانگی مضر است. پس اگر فرزند کوچک یا حیوانی در خانه دارید، گلدان دیفن باخیا را از دسترس او خارج کنید و خودتان هم در زمان تیمار، آبیاری و تکثیر با احتیاط رفتار کنید.
نیازهای مورد نیاز برای رشد بهتر دیفن باخیا
• نور مورد نیاز برای دیفن باخیا متوسط و غیر مستقیم باشد. در نور کم گیاه بلند شده و حالت علفی پیدا می کند. در واریته های برگ تیره، مقاومت به سایه بیشتر است.
• درجه حرارت مناسب برای دیفن باخیا ۱۲-۱۸ درجه سانتیگراد است. در دمای بالاتر اسپری برگی انجام دهید.
• خاک مرطوب قلیایی تا کمی اسیدی، مخلوطی از سه قسمت خاک جنگلی و یک قسمت خاک معمولی یا خاک باغچه یا یک قسمت خاک رس، یک قسمت کود حیوانی و دو قسمت برگ برای ایم گیاه آپارتمانی ایده آل است.
• برای تغذیه گیاه دیفن باخیا، کود را به صورت مایع و به اندازه ۳۰ گرم در لیتر دو هفته یکبار از فروردین تا آبان استفاده کنید.
• آبیاری دیفن باخیا را با آب بدون املاح، در تابستان دوبار در هفته و در زمستان هفته ای یکبار انجام دهید. دیفن باخیا نسبت به کمبود آب و خشکی مقاومت نسبتا خوبی نشان می دهد ولی آبیاری بیش از اندازه گیاه را از بین می برد. بین دو آبیاری سطح خاک باید خشک شود.
نکاتی برای نگهداری از دیفن باخیا
تعویض گلدان در فصل بهار هر سال و قبل از آغاز رویش انجام شود.
برای تمیز کردن برگ می توانید اسفنج مرطوب را دو تا ۳ هفته یکبار روی برگها بکشید. از هیچ ماده شوینده ای استفاده نکنید که موجب بسته شدن روزنه های برگی می شود. به دلیل سمی بودن گیاه از دستکش استفاده کنید.
برای حفظ رطوبت هوا غبارپاشی و اسپری برگی را خصوصا در دمای بالا فراموش نکنید. در تابستان هر روز اسپری برگی پیشنهاد می شود.
عوارض و درمان دیفن باخیا
برگ زرد و تارعنکبوت زیر برگ: آسیب کنه قرمز/ تیمار: سم پاشی با سم کنه کش دو هفته یکبار
برگ خشک شده و به زمین افتاده: هوای گرم و خشک/ تیمار: آبیاری و اسپری برگی و انتقال گیاه به مکان خنکتر (لکه سوخته روی برگ به دلیل غبارپاشی در آفتاب مستقیم)
برگ رنگ پریده و روشن: نور یا سرما زیاد است یا نیاز به کوددهی دارد.
برگ های پایینی زرد با لکه های قهوه ای: آبیاری بیش از اندازه
لکه های سفید پنبه ای روی برگ: حشره آفت/ تیمار: سمپاشی با سم حشره کش نفوذی هر دو هفته یکبار
ارتباط با سایرین
تاکسونمی : گیاه دیفن باخیا برحسب خویشاوندی با سایر گیاهان رده بندی می‌شود و جایگاه این گیاه از نظر رده بندی در سطح گونه مشخص می شود.
مورفولوژی : تنوع ریختی گیاه دیفن باخیا مطالعه می‌شود. به عبارتی مطالعه تنوع ریختی این گیاه باعث می‌شود تا بدانیم که با شرایط متفاوت در زیستگاهای مختلف سازگاری این گیاه چگونه صورت می‌گیرد.
آناتومی: ساختمان داخلی گیاه دیفن باخیامطالعه می شود.
مورفوژنز: از ابتدای تشکیل سلول تخم گیاه دیفن اخیاتا بوجود آمدن شکل این گیاه مطالعه می شود.
فیزیولوژی: نحوه کار و فعالیت گیاه یاس از سطح اندامکهای درون سلول تا بافتها – اندامها و خود گیاه دیفن باخیامطالعه می شود.
میتولوژی: به مطالعه درباره رشد – تولید مثل و رفتار سلول گیاه دیفن باخیامی پردازد.
اکولوژی: به مطالعه چگونگی سازش گیاه دیفن باخیابا محیط و ارتباط آنها با یکدیگر می پردازد.
ژنتیک: چگونگی انتقال صفات وراثتی و عوامل انتقال دهنده و ساختار شیمیایی این عوامل را در گیاه دیفن باخیابررسی می کند.
تکثیر
جدا کردن «پاجوش» های ریشه دار و کاشتن آنها، یا قلمه زدن ساقه ی برگ دار و بدون برگ؛ بدین ترتیب که ساقه های برگدار را پس از جدا کردن از گیاه، چند ساعت تا یک روز در هوای آزاد بگذارید تا محل های برش خشک شود و در یک ظرف آب قرار دهید تا ریشه دهد و سپس کاشته شود، یا قلمه ها را در ماسه بکارید و از قلمه های بدون برگ و دارای حداقل یک جوانه به اندازه 5 سانتیمتر ببرید و بعداز دو روز قرار دادن در هوای آزاد، به صورت افقی، طوری که جوانه به سمت سطح خاک باشد بکارید تا پس از ریشه دار شدن آنها را در گلدان های جداگانه کشت کنید.
این گیاه بوسیله قلمه علفی ساقه و یا قلمه چوبی، یا خواباندن هوائی زیاد می شود. اگر برگهای پائین ساقه از بین رفته اند، می توان ضمن اینکه از چنین گیاهی قلمه گرفت آنرا نیز اصلاح و به فرم طبیعی بازگردانید.
تکثیر به روش خواباندن هوائی
این روش یکی از ساده ترین راه ریشه دار کردن گیاهان می باشد و بیشتر برای گیاهان زینتی که برگهای پائینی خود را از دست داده اند بکار می رود .
بدین منظور قسمتی از ساقه را برحسب نوع گیاه به یکی از سه شکل زیر با چاقوی تیزی شکاف میدهند .
تقسیم هوائی دیفن باخیا همانند فیکوس مراحل مختلف بالا را بایستی رعایت نمود .
1 – حلقه ای پیرامون پوست گیاه بطول در حدود 5 سانتیمتر برمیدارند .
2 – شکافی بصورت V عمودی بر ساقه گیاه حد اکثر باندازه یک سوم قطر شاخه ایجاد می نمایند .
3 – برش مورب از طرف پائین ساقه به بالا و شکافی مورب حداکثر یک دوم قطر شاخه ایجاد میکنند و برای جلوگیری از بسته شدن شکاف یک تکه چوب کوچک بین دو لبه آن قرار می دهند.
هدف از شکاف دادن ساقه قطع آوندهای آبکش حاوی شیره پرورده می باشد .
زیرا شیره خام توسط آوندهای چوبی به بالای گیاه میرسد . در اثر عمل فتوسنتز ( کربن گیری ) بصورت شیره پرورده درآوندهای آبکش بطرف پائین آمده و در نقطه بریده شده مجتمع گشته و سبب ریشه دار شدن گیاه می گردد .
پیرامون قسمت بریده شده را توسط یک کیسه پلاستیکی حاوی خزه و یا پیت مرطوب میپوشانند و پس از تشکیل ریشه ها ساقه گیاه را از زیر ریشه قطع می کنند .
فصل خواباندن هوائی زمان فعالیت گیاهان یعنی بهار تا اواسط تابستان می باشد .
تکثیر به روش قلمه زدن
پس از اینکه بطریق خواباندن هوائی قلمه ریشه داری بدست آوردیم میتوان از باقیمانده گیاه با وجودیکه بدون برگ می باشد نیز قلمه گرفت .
اگر طول گیاه زیاد باشد 15 سانتیمتر از پایه مادری را نگاهداشته و بقیه آنرا به قلمه های کوچکی تقسیم کرده ، بقسمی که هرکدام از قلمه ها حد اقل دارای یک جوانه باشد .
مراحل مختلف قلمه زدن دیفن باخیا
این قلمه ها را بطور جداگانه و یا تعدادی از آنها را بطور افقی در روی گلدانی که دارای پیت (تورب) میباشد قرار داده و برای نگاهداری رطوبت گلدان را در کیسه نایلونی بگذارند .
پس از چندی قلمه ها ریشه دار خواهند شد و پس از ظاهر شدن برگها ، آنها را از کیسه نایلون خارج کنند . باقیمانده پایه مادری نیز بتدریج جوانه زده و گلدان دیگری را بوجود می آورد .(پیش بین،1383وکارگر1380)
ابتدا گلدان را با خاک استریل شده که به خوبی زهکشی شده باشد پر می کنیم،خاک را مرطوب می کنیم به اندازه ای که آب اضافه از سوراخ انتهایی گلدان خارج شود .از ترکیب پرلیت ،شن و ماسه و زغال سنگ نارس به قسمت های مساوی می توان استفاده کرد .
با استفاده از چاقوی تمیز و تیز ،بخش هایی از ساقه که کاملا سالم و عاری از بیماری هستند را از بالای بند برش می دهیم .برش دقیقا از بالای جوانه و یا گره انجام شود .طول قلمه 6 تا 8 سانتمیتر باشد و مطمئن شوید که هر بخش حداقل دارای دو گره باشد .
اجازه دهید قلمه یک روز قبل از کاشت خشک شود.برای ریشه زایی بهتر ازهورمون ریشه زایی استفاده می کنیم .انتهای قلمه را از قسمتی که برش داده ایم آغشته به هورمون می کنیم ،همچنین می توان قلمه را به صورت افقی در هورمون فرو کرد به نحوی که جوانه رو به بالا باشد.
خاک قلمه را مرطوب نگه دارید ولی اجازه ندهید خیس شود .گلدان حاوی قلمه را در مکانی روشن و به دور از نور مستقیم خورشید و دمای 23 تا 24 قرار می دهیم .برای اینکه رطوبت 90 تا 100 درصد برای قلمه فراهم شود ،روی قلمه را با پلاستیک می پوشانیم .
پس از ظاهر شدن برگها، قلمه ها را از پلاستیک خارج کنید. باقیمانده پایه مادری را نیز نگه داشته تا بتدریج جوانه زده و گلدان دیگری را به وجود می آورد.
پس از گذشت چند هفته رشد ریشه را بررسی کنید .در صورتیکه ریشه حداقل 4 تا 5 سانتیمتر رشد کرده باشد می توان به گلدان جدید و خاکی با کیفیت بالا و زهکشی خوب منتقل کرد .
نکته
قرار دادن چند قرص ضد بارداری در خاک گلدان یا حل کردن آن در آب و آبیاری گیاه باعث افزایش رویش پا جوش ها می شود که تکثیر آنها خیلی راحت تر است.
همیشه گیاهان خود را با کودهای مایع موجود در بازار آبیاری کنید. هر 15 روز یک بار کود مایع را به نسبت مشخصی که از طرف تولید کننده معین می شود در آب حل نمایید و گیاه را با آن آبیاری کنید.
احتیاط
این گیاه مانند برگ انجیری بسیار سمی است و باید از دسترس نوزادان و کودکان نوپا که احتمال می دهید برگ های آن را به دهان بگذارند، دور نگهداشته شود. در صورت بلعیده شدن، به دهان و زبان آسیب می رساند و شخص قادر به تکلم نیست. (کارگر، 1380 و مرعشی و نوریان اشرف، 1378
مرتبط:سانسوریا❃ کاج مطبق ❃ گلهای آپارتمانی سایه دوست ❃ گیاهان آپارتمانی سایه دوست ❃ درختچه های آپارتمانی سایه دوست ❃ انواع گیاهان آپارتمانی سایه دوست ❃ اسامی گیاهان آپارتمانی سایه دوست ❃ اسم گلهای آپارتمانی با عکس
